خواب سینما در شب زلزله ایرانی

وطن امروز نوشت :

، حوادث و بلایای طبیعی از جمله موضوعاتی است که سال‌های سال با گوشت و خون مردم ما عجین شده است؛ زلزله، توفان، سیل، آتش‌سوزی‌های بزرگ و... . حوادثی که وقوع هر باره یکی از آنها نه فقط مردمی که به شکل مستقیم درگیر این حادثه و مصیبت بوده‌اند، بلکه همه مردم کشورمان را داغ‌دار این مصائب کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

هنر و هنرمند نیز به واسطه طبع لطیف و البته رسالتی که هم در زمینه ادای دین به قربانیان این حوادث و هم در زمینه آگاه‌سازی مردم در زمینه چگونگی مواجهه با چنین بحران‌هایی دارد، نمی‌تواند نسبت به این قبیل اتفاقات بی‌توجه باشد، همچنان که هنرمندان ما نیز تاکنون آثار مختلفی را در این زمینه تولید کرده‌اند.

البته به نظر می‌رسد با توجه به حجم بالای فجایع طبیعی در کشورمان که به واسطه جغرافیای خاص کشور پدید می‌آید، نیازمند تولید آثار بیشتری پیرامون این قبیل موضوعات هستیم. با این همه به بهانه وقوع زلزله دلخراش غرب کشور به مرور سریع مهم‌ترین فجایع طبیعی چند سال اخیر کشورمان، آثار داخلی ساخته شده در ارتباط با فجایع طبیعی و مقایسه آن با برخی تولیدات سینمای جهان در این حوزه پرداخته‌ایم.

در این میان بخشی از سوژه‌های مهم مرتبط با این فجایع را که قابلیت تبدیل به یک اثر هنری را دارند اما تاکنون توجه چندانی به آنها نشده را نیز با هم مرور خواهیم کرد.

مهم‌ترین زمین‌لرزه‌های ایران

هر چند که احتمالا تا پیش از مطالعه این گزارش بارها و بارها در رسانه‌های مختلف و شبکه‌های اجتماعی آماری از مهم‌ترین زمین‌لرزه‌های ۵۰ سال اخیر در ایران را مشاهده کرده‌اید ولی برای کامل بودن این گزارش بد نیست با هم مروری کوتاه بر برخی از مهم‌ترین این وقایع داشته باشیم. با بررسی تاریخ وقوع حوادث طبیعی در ۵۰ سال گذشته به طور کلی می‌توان مهم‌ترین بلایای طبیعی این سال‌ها را اینگونه فهرست کرد؛ زمین‌لرزه بوئین‌زهرا در سال ۱۳۴۱ با بیش از ۱۲ هزار نفر تلفات، زمین‌لرزه طبس در ۱۳۵۷ با بیش از ۱۵ هزار نفر تلفات، زمین‌لرزه رودبار و منجیل در سال ۱۳۶۹ با حدود ۳۵ هزار نفر تلفات و زمین‌لرزه بم در سال ۱۳۸۲ با بیش از ۲۶ هزار نفر تلفات از جمله مهم‌ترین زمین‌لرزه‌های ثبت شده در تاریخ کشورمان است.

البته در کنار این فجایع که تلفات بالایی داشتند زمین‌لرزه‌های دیگری مانند زلزله زرند در سال ۸۳ و زلزله اهر و ورزقان در سال ۹۱ نیز با وجود تلفات کمتری که نسبت به فجایع دیگر داشتند، در نوع خود مهم بودند.

ما چه کردیم؟

نخستین واکنش جدی سینمای ایران به یکی از فجایع طبیعی را باید سه‌گانه عباس کیارستمی دانست. سه‌گانه‌ای که اولین اثر آن یعنی «خانه دوست کجاست؟» اساسا ارتباطی به زلزله ندارد اما ۲ فیلم دیگر کیارستمی در ادامه و در ارتباط با ۲شخصیت اصلی حاضر در «خانه دوست کجاست؟» که از ساکنان مناطق زلزله‌زده رودبار بودند، ساخته شد. داستان فیلم «زندگی و دیگر هیچ» که دومین اثر این مجموعه است، یک سال بعد از زلزله مرگبار رودبار ساخته شد و درباره آن زلزله است. این فیلم در ادامه داستان فیلم اول است؛ پدر و پسری، ۳ روز بعد از زلزله خرداد ۶۹ به گیلان می‌روند تا بازیگران فیلم قبلی را که در رودبار زندگی می‌کردند پیدا کنند اما در مسیر با راه‌بندان مواجه می‌شوند.

در انتهای فیلم این دو به مقصد نمی‌رسند ولی از سلامتی آنها مطلع می‌شوند. سومین فیلم از این سه‌گانه ۲ سال بعد در سال ۷۲ به نام «زیر درختان زیتون» ساخته شد و قصه آن درباره علاقه پسری به دختری در آن روستاست ولی آمدن زلزله در این روستا باعث بروز اتفاقاتی دیگر می‌شود. غیر از کیارستمی، امیرشهاب رضویان، رضا سبحانی و کیانوش عیاری نیز ۳ فیلمسازی بودند که در ارتباط با یکی از زمین‌لرزه‌های بزرگ کشور یعنی زلزله بم هر یک اثری را کارگردانی کردند. «مینای شهر خاموش» عنوان اثری بود که امیرشهاب رضویان ۳ سال پس از واقعه بم در ارتباط با این زلزله ساخت و توانست سیمرغ بهترین کارگردانی جشنواره بیست و پنجم فجر را هم به دست آورد.

«خاک سرد» به‌کارگردانی «رضا سبحانی» و بازی «محمدرضا فروتن» نیز دیگر اثری بود که در ارتباط با فاجعه بم ساخته شد. داستان این فیلم درباره زندگی خانواده‌ای است که بعد از زلزله بم با سختی کویر دست و پنجه نرم می‌کنند تا بتوانند زنده بمانند، هرچند که حضور آن نه در جشنواره فجر و نه در اکران عمومی نتوانست نظر مخاطبان را به خود جلب کند. اما «بیدارشو آرزو» را می‌توان تلخ‌ترین و چه بسا متفاوت‌ترین اثر ساخته شده در ارتباط با زلزله بم دانست.

اثری که بنابه گفته کیانوش عیاری - سازنده آن - صرفا برای بیداری مسؤولان ساخته شده و در نهایت نیز به دلیل تلخی بسیاری که در آن وجود داشت و عدم تمایل عیاری به جریحه‌دار کردن احساسات مردم، هیچگاه به اکران عمومی درنیامد. البته در پرونده تولیدات سینمای ایران در ارتباط با زلزله‌های بزرگ باید به فیلم سینمایی «دل بیقرار» ساخته قربان‌ محمدپور نیز اشاره کرد. اثری در ارتباط با زمین‌لرزه رودبار که به دلیل ضعف فنی بالای موجود در اثر نتوانست نظر مخاطبان و منتقدان را به خود جلب کند.

آنها چه کردند؟

وقایع طبیعی همواره در کانون توجه فیلمسازان سینمای جهان قرار داشته و تقریبا می‌توان این قبیل موضوعات را یکی از پای ثابت‌های آثار تولید شده در سینمای جهان دانست. شاید نام‌آشناترین اثر ساخته شده برای اغلب ما ایرانی‌ها در این زمینه را باید سریال «سال‌های دور از خانه» یا همان «اوشین» دانست. سریالی که پخش آن در سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی مخاطبان بسیاری را به خود جذب کرده بود.

داستان این مجموعه درباره زندگی زنی ثروتمند است که در جوانی و بعد از زلزله‌ ویرانگری که در سال ۱۹۲۳ در توکیو اتفاق می‌افتد تمام هستی و خوشبختی‌اش را از دست می‌دهد و همه بدبختی‌هایش از همان زمان شروع می‌شود. «زمین‌لرزه» به‌کارگردانی «مارک رابسون» آمریکایی نیز یکی دیگر از آثار مهم ساخته شده در ارتباط با زلزله است که در سال ۱۹۷۴ میلادی تولید شد. فیلم‌هایی چون «گسل عظیم» به کارگردانی دیوید مایکل لت در سال ۲۰۰۹ و «سن آندریاس» به کارگردانی برد پیتون در سال ۲۰۱۶ نیز از دیگر تولیدات «زلزله‌محور» سینمای غرب در این سال‌هاست.

سوژه‌های خاصی که نادیده ماندند

نکته جالب در ارتباط با آثار سینمایی ساخته شده در سینمای ما پیرامون موضوعاتی از قبیل زلزله یا دیگر حوادث و بلایای طبیعی - که البته به نظر می‌رسد با وجود گستردگی وقوع بلایای طبیعی در ایران و قرار گرفتن کشورمان در میان ۱۰ کشور اول جهان در زمینه وقوع مخاطرات طبیعی، سایر بلایای طبیعی از جذابیت چندانی برای تبدیل شدن به آثار سینمایی برای سینماگران ایرانی برخوردار نبوده است - عدم توجه فیلمسازان ایرانی به سوژه‌های جالب و واقعی است که پیرامون این حوادث شکل گرفته بودند.

برای مثال اقدام بشردوستانه جهان پهلوان تختی در جریان وقوع زلزله بوئین‌زهرا یکی از همین حوادث بشدت مهم است که از ظرفیت دراماتیک بالایی نیز برخوردار است ولی هیچگاه دستمایه ساخت اثری سینمایی قرار نگرفت. اثری قهرمان‌محور که می‌توانست با محوریت یکی از اسطوره‌های ورزشی کشور و حرکت بزرگ و ماندگار او در زمینه کمک به هموطنانش ساخته شود و بدون شک با توجه به پتانسیل بالای موجود در قصه آن می‌توانست بازخورد مالی خوبی نیز برای سازندگان آن داشته باشد یا در نمونه‌ای دیگر می‌توان به ماجرای معروف کشته شدن ایرج بسطامی، از اساتید بزرگ موسیقی سنتی ایران در جریان زلزله بم اشاره کرد. موضوعی که آن نیز با توجه به شهرت استاد بسطامی و البته ابعاد بزرگ این فاجعه از ظرفیت دراماتیک خوبی برای تبدیل شدن به یک اثر سینمایی برخوردار بود.

جالب اینکه سینماگران ایرانی در جریان وقوع زلزله بم در سال ۸۲ حضور پررنگی برای دلگرمی به حادثه‌دیدگان و جمع‌آوری کمک‌های مردمی داشتند و اصلا همین موضوع کمک‌های انبوه و چشمگیری که در جریان این زلزله از داخل و خارج از کشور صورت گرفت نیز می‌توانست سوژه یک اثر سینمایی در ارتباط با کمک به زلزله‌زدگان باشد. این موضوعات را در کنار موضوعاتی از جمله ماجرای خطا در اعلام کانون زلزله فاجعه منجیل قرار دهید.

اشتباهی که به دلیل محدود بودن ایستگاه‌های لرزه‌نگاری به وقوع پیوست و با وجود اینکه گروه زیادی از مردم این شهر به واسطه برگزاری مسابقات جام جهانی ایتالیا برای تماشای مسابقه فوتبال ۲ تیم برزیل و اسکاتلند بیدار بودند، به علت خطا در تعیین کانون اصلی وقوع زمین‌لرزه، زمان طلایی برای امدادرسانی به مناطقی که خسارات جدی دیده بودند، از دست رفت و همین موضوع اصلی‌ترین دلیل بالاتر رفتن تلفات انسانی این فاجعه شد.

      

منبع: اکوفارس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ecofars.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اکوفارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۶۰۶۷۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

از رکوردشکنی فیزیکدانان تا از آب باتری ساختن چینی‌ها

روزی که گذشت شاهد اخبار و رویدادهای متفاوتی در علم و فناوری ایران و جهان بودیم که در این گزارش به مرور آنها می‌پردازیم.

به گزارش ایسنا، از ساخت باتری با آب توسط محققان چینی و شکستن رکورد نزدیکی اتم‌ها تا اوج گرفتن بارش شهابی اِتادَلوی و بررسی زلزله‌های کلانشهرها در یک کنفرانس علمی در پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، دنیای علم و فناوری ایران و جهان شاهد اخبار متفاوت و جذابی بود که در ادامه به مرور آنها می‌پردازیم.

اوج بارش شهابی اتادلوی در شامگاه امشب

شامگاه امشب یکشنبه، ۱۶ اردیبهشت بارش شهابی اتادلوی به اوج بارش خود می‌رسد.

چینی‌ها با «آب» باتری ساختند

دانشمندان چینی می‌گویند باتری آبی آنها تقریباً دو برابر ظرفیت انرژی نسبت به باتری‌های لیتیومی ارائه می‌دهد. این باتری‌های آبی از آب به عنوان حلال برای الکترولیت‌ها استفاده می‌کنند که ایمنی آنها را افزایش می‌دهد.

فیزیکدانان MIT رکورد نزدیکی اتم‌ها را شکستند

نزدیکی اتم‌ها برای شبیه‌سازهای کوانتومی که ابزارهای قدرتمند دانشمندان برای اکتشاف مواد و حالات جدید ماده هستند، بسیار مهم است.

این موجود، جد گاوها و گوزن‌هاست

فسیل یک پستاندار ۶۵ میلیون ساله در شهر کلرادوی اسپرینگز آمریکا یافت شده است که کمی بیش از دو پوند وزن دارد و به گفته دانشمندان، جد همه گاوها، خوک‌ها و گوزن‌هاست.

میدان مغناطیسی زمین ۲۶ میلیون سال ناپدید شده بود

یک مطالعه جدید موضوع شگفت‌انگیزی را کشف کرده است که در آن می‌گوید میدان مغناطیسی زمین ۵۹۰ میلیون سال پیش به مدت ۲۶ میلیون سال ضعیف شده است.

بررسی زلزله‌های کلانشهرها در کنفرانس علمی/زلزله بم در منطقه بدون زلزله ۲ هزارساله رخ داد

رئیس پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با تاکید بر اینکه زمین زیر پای ما در حال تکامل همیشگی است، گفت: در بم زلزله در جایی به وقوع پیوست که ۲ هزار سال زلزله در آن رخ نداده بود؛ از این رو زلزله یک پدیده پیچیده است و نیاز است برای بررسی دوره‌های بازگشت زلزله همه نظرات مورد بررسی قرار گیرد.

اعطای امتیاز ویژه در برنامه‌های اعزام به خارج از کشور به شرکت‌های برتر حاضر در «ایران هلث»

رئیس سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی معاونت علمی ریاست‌جمهوری گفت: نمایشگاه «ایران هلث» به عنوان بزرگترین رویداد کشور در حوزه تجهیزات پزشکی یکی از محفل‌های مؤثر برای توسعه همکاری‌ها و ایجاد تعاملات بین‌المللی مبتنی بر فناوری‌های حوزه سلامت است.

صفحه نمایش‌های لمسی ضدباکتری می‌شوند

اگر چیزی در دنیا وجود داشته باشد که باید آنتی باکتریال یا ضد باکتری شود، آن صفحه‌ نمایش‌های لمسی عمومی هستند که همه با انگشتان آلوده خود به آنها دست می‌زنند. اکنون کمک به شکل یک پوشش مسی جدید از راه رسیده است.

برچسب هوشمند برای پایش مواد غذایی دریایی ساخته شد

محقق ایرانی برای پایش تازگی غذاهای دریایی با فناوری نانو و مواد گیاهی، جوهر هوشمند سبز ساخت.

درمان بیماری کلیوی با سَم صدپایان!

هزاران سال است که طب سنتی چینی از صدپاهای سمی برای درمان بیماری‌های کلیوی، صرع و بسیاری از اختلالات دیگر استفاده کرده است.

دیدن و بوییدن غذا ممکن است به راه جدیدی برای درمان دیابت تبدیل شود

آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که وقتی گرسنه هستید و غذا می‌بینید یا بوی غذا را حس می‌کنید، چه اتفاقی در بدن شما می‌افتد؟ گروهی از محققان در مؤسسه تحقیقات متابولیسم ماکس پلانک متوجه شده‌اند که بدن ما در عرض چند دقیقه چگونه به این موضوع واکنش نشان می‌دهد. این یافته‌ها ممکن است راه را برای درمان دیابت نوع ۲ نیز هموار کند.

عکس‌های فضاپیمای «استارلاینر» در آستانه اولین پرواز سرنشین‌دار

فضاپیمای «استارلاینر» برای اولین پرواز سرنشین‌دار در روز ششم مه، به سکوی پرتاب انتقال یافت.

«زلزله» و «جنگ» دو مخاطره مهم جوامع بشری

به اعتقاد عضو هیات علمی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله امروزه شاخص تاب‌آوری جایگزین میزان تلفات انسانی در بررسی وقوع مخاطرات شده است؛ از این رو دو رخداد «زلزله» و «جنگ» مهمترین مخاطرات جوامع بشری به شمار می‌روند؛ چرا که زلزله بزرگ هائیتی موجب از دست رفتن استقلال این کشور شد.

چگونگی بومی‌سازی فناوری‌ها از طریق اعتبار مالیاتی اپراتورها

دبیر ستاد توسعه فناوری‌های اتصال‌پذیری و ارتباطات معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری گفت: هزینه‌هایی که اپراتورها باید به‌عنوان مالیات بپردازند، می‌تواند صرف پروژه‌های تحقیق و توسعه برون‌سپاری شده آن شرکت به شرکت‌های دانش‌بنیان شود.

ایجاد مهاجرت گروهی در بخش زمین‌شناسی و اکتشاف معدنی به دلیل عدم جذب مناسب نیروی انسانی متخصص

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی، فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور با بیان اینکه در حوزه زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی متاسفانه با پدیده مهاجرت گروهی سروکار داریم و این امر ارائه خدمات زمین‌شناسی را در کشور با بحران مواجه خواهد کرد، گفت: ظرفیت اشتغال در این حوزه در کشور بسیار بالا است، ولی اقدامی که برنامه جذب نیروی متخصص را ناکارآمد کرده، عدم جذب مناسب در طی این سال‌ها به‌ویژه در طی برنامه ششم توسعه در کل کشور بوده است.

فیزیک ثابت کرد که «دشمنِ دشمنِ شما واقعاً دوست شماست»

یک گروه تحقیقاتی از دانشگاه نورث وسترن از فیزیک و نظریه آماری برای تایید نظریه تعادل اجتماعی «فریتز هایدر» استفاده کردند.

انتهای پیام